همان‌گونه که عظمت شب قدر برای انسان‌ها پنهان است، قدر و منزلت فاطمه(عليهاالسّلام)نیز برای مردم ناشناخته مانده است. امام صادق(علیه‌السّلام) می‌فرماید: «لَیْلَه فاطِمَة وَ الْقَدْر الله فَمَنْ عَرَفَ حَقَ مَعْرِفَتها فَقَدْ اَدْرَکَ لَیْلَه الْقَدْرِ...»؛ لیله، فاطمه است و قدر الله. از این رو، هر آن که به شناخت حقیقی فاطمه(عليهاالسّلام) توفیق یابد، بی‌گمان، شب قدر را درک کرده است.
ارتباط متقابل حضرت فاطمه و حضرت مهدی(عليهم‌السّلام)
امام زمان(عجّل‌الله‌تعالي‌فرجه‌الشّريف) در یکی از نامه‌هاي خود می‌فرمایند:«وَ‌فی‌‌اِبنَه‌رَسُول‌الله‌لی‌اُسوهٌ حَسَنه»، دختر رسول خدا، الگو و اسوه‌ی نیکویی برای من است(عوالم العلوم و المعارف ج1، ص10).
الگوبرداری حضرت ولی عصر، منجی بشریّت، از کوثر ولایت، فاطمه‌ي زهرا(سلاماللهعلیها)، شایان توجّه و دقّت بسیار است.
چنان‌که می‌دانیم مسأله‌ی الگو و الگوبرداری دارای معنا و مفهوم والایی است. در واقع، هر انسانی باید براي خود الگوی رفتاری و فکری داشته باشد و آن الگو داراي ویژگی‌های خاصی باشد تا بتواند انسان را در مسیر صحیح و رو به کمال حرکت دهد. به عبارت دیگر، الگو باید اسوه‌ی حسنه باشد. در همین راستا در سخن امام زمان (عجّل‌الله‌تعالي‌فرجه‌الشّريف) که می‌فرماید: «الگوی من فاطمه (سلام‌الله‌عليها) است» چند نکته وجود دارد:
1ـ وقتی حجّت خدا برای خود الگویی در نظر دارد به طریق اولی ما هم باید الگو داشته باشیم؛
2ـ حضرت در این روایت، با لفظ اسوه‌ی حسنه بر اهمّیت انتخاب یک الگوی برتر تأکید نموده و در اصل شاخصه‌های الگوی مناسب را متذکّر می‌شود. همان‌طور که در قرآن نیز آمده است: «لقد کان فی رسول الله اسوه حسنه لمن کان یرجوا الله و الیوم الاخر و ذکروا الله کثیراً» (دعائم الإسلام، ص189).
3ـ این روایت، بیان کننده‌ی وجود رمز و پيوندی است بین این دو بزرگوار که باید به آن دست یافت.
فاطمه‌ای که محور آفرینش است يا أحمد لولاك لما خلقت‌الافلاك و لولا علي لما خلقتك و لولا فاطمه لما خلقتكما
فاطمه‌ای که امّ ابیها است؛ فاطمه‌ای که حبیبه‌ي خداست. بنابراين هر کس ادّعا می‌کند که پیرو امام زمان است و دلش برای ایشان می‌تپد باید رنگ و بوی فاطمی داشته باشد. نکته‌ی مهم‌تر آن که خانه‌ای که نور فاطمه داشته باشد یعنی راضی به رضای فاطمه(سلام‌الله‌عليها) و غضبناک به غضب وي باشد، آن خانه مأمن و پایگاه مهدی فاطمه است.
رمز این پیوند چیست؟
فاطمه شخصیّتی است که به مقامی رسیده که پدر بزرگوارش درباره‌ي او می‌فرماید: «دخترم فاطمه، حوریه ایست به صورت آدمیان».
فاطمه شخصیّتی است که همسرش به همسری با او می‌نازد و افتخار می‌کند: «من به فاطمه و پدرش مباهات می‌كنم آن گاه به رسول خدا(صلّیاللهعلیهوآله) می‌بالم که فاطمه را به همسری من درآورد».
فاطمه همانند شب قدر است که شناخت او مستلزم درک لیله‌القدر است. بنابر روایت‌های معتبری که از امامان معصوم رسیده، حقیقت «لیله‌القدر» را، وجود فاطمه‌ي زهرا(عليهاالسّلام) معنا کردهاند. همان‌گونه که عظمت شب قدر برای انسان‌ها پنهان است، قدر و منزلت فاطمه(عليهاالسّلام)نیز برای مردم ناشناخته مانده است. امام صادق(علیه‌السّلام) می‌فرماید: «لَیْلَه فاطِمَة وَ الْقَدْر الله فَمَنْ عَرَفَ حَقَ مَعْرِفَتها فَقَدْ اَدْرَکَ لَیْلَه الْقَدْرِ...»؛ لیله، فاطمه است و قدر الله. از این رو، هر آن که به شناخت حقیقی فاطمه(عليهاالسّلام) توفیق یابد، بی‌گمان، شب قدر را درک کرده است.
خلقت هستی طفیل هست او چرخ می‌چرخد به میل دست او
لیله القدر است و مخفی قدر او شرح ها دارد علوم صدر او
3. فاطمه هم رحمت خدا بر خلق است و هم حجّت خدا بر پیشوایان و امامان معصوم(عليهم‌السّلام): امام عسكري(عليه‌السّلام) مي‌فرمايد: «نحن حجج اللّه على خلقه و جدّتنا فاطمة حجة اللّه علينا»(بحراني،عوالم‌العلوم والمعارف‌ص:1030) و این شخص است که الگوی مهدی و نيز الگوی همه‌ي انسان‌هایی است که در مسیر کمال و اعتلای انسانی حرکت می‌کنند. از این رو، وقتی به او روآوردی نیازی به اسوه و الگوی دیگری نداری. حال ببینیم ویژگی‌های این الگو چیست که به عنوان اسوه‌ی حسنه برای مهدی (عجّل‌الله تعالي‌فرجه‌الشّريف) مطرح می‌شود و سپس در‌یابیم که رمز این پیوند زیبا چیست؟
در پاسخ به این سؤال می‌توان گفت: در واقع مهم‌ترین، حیاتی‌ترین و حسّاس‌ترین رفتار حضرت زهرا(سلام‌الله‌عليها) که با اقدام به آن، دشمنان رسالت و امامت مأیوس شدند و مسیر رسالت و امامت باز شد و سرهای سرکشان شکست و اگر این اقدام نمی‌بود اکنون خبری از اسلام نبود، آن است که آن حضرت در فقدان رسول خدا یک تنه در برابر انبوه دشمنان رسالت ایستاد و از امام زمانش دفاع کرد و با نثار جان خویش، امام به حق را به جهانیان معرّفی نمود. با این اقدام، حضرت بهترین سرمشق سعادت را برای بشریت به ارمغان آورد و راه کمال را به آنان نشان داد. در واقع ايشان درس ولایت‌مداری، با ولایت زندگی کردن، پشت ولایت ایستادن و در یک کلام درس امام‌شناسی را به بشریت داد. معنای انتظار مهدی در عصر غیبت نیز با این حرکت فاطمه روشن می‌گردد.
فاطمه ما را هدایت می‌کند رهبری سوی ولایت می‌کند
فاطمه دید از عدو آزارها کشته شد در راه حیدر بارها
لذا خانه‌نشین شدن علی، غیبت زمان را رقم زد و حرکت فاطمه وظایف منتظر را تبیین نمود و شاید این است رمز آن پیوند! و اکنون اگر ما منتظریم، روشن است که مهم‌ترین وظیفه‌‌ي ما حمایت از ولایت و دفاع از اوست؛ امّا چگونه می‌توانیم این وظیفه را انجام دهیم؟
با تمسّک به دو حجّت الهی و تبعیّت از آن‌ها، حجّت ظاهر که همان پیامبران و پیشوایان الهی هستند و با عمل به دستورات و جان سپردن به راهنمایی‌هايشان، می‌توانیم مسیر تمسّک و تبعیّت را بپیماییم و نيز با تمسّك به حجّت باطن که همان عقل است و به کار گرفتن آن با استفاده از تقوا.
علاوه بر این حضرت ولیّ‌عصر شرط قرارگرفتن در مسیر هدايت را به پیروی از دو نکته می‌دانند:
1ـ اندیشه در امر الهی
2ـ پذیرش از اولیای او
به این مفهوم که می‌توان از شناخت الهی به شناخت پیامبر و سپس به شناخت امام زمان رسید و در نهایت پیروی و دنباله‌روی از او روشنگر راه هدایت و مایه‌ی پیشرفت ماست. حضرت زهرا(سلام‌الله عليها) در این زمینه می‌فرماید: « مَثَلُ الْإِمَامِ مَثَلُ الْكَعْبَةِ إِذْ تُؤْتَى وَ لَا تَأْتِي»؛ امام چون کعبه است که به سوی او می‌روند و او به سوی مردم نمی‌رود (بحارالانوار،ج36،ص:353).
تأمّل در این روایت لازم است. در واقع بهترین و مهم‌ترین چیزی که حضرت به جامعه‌ی بشریت یادآور شدند این است که: «امام زمان بسان کعبه است» و برای سعادت و کمال باید متوجّه او شد و به او روی آورد و پروانه‌وار گرد وجودش طواف نمود.
پس شرط انتظار آن است که الگوی تو فاطمه باشد. پس به زهرا اقتدا کنیم در دفاعش از ولایت، در بینش و نگرش آن حضرت نسبت به امام زمانش که او را با تأسّی به پدر بزرگوارش بسان کعبه می‌داند، در صفات و ویژگی‌های او از حیث فردی و اجتماعی چون: غیرت، شجاعت، عفّت و حیا، عزّت و شرافت انسانی، احیای ارزش‌ها، صفا و صمیمیّت و مهربانی، خدایی زندگی کردن و تسلیم محض او بودن، هشیاری، بیداری و زمان‌شناسی حضرت و صبر و بردباری ایشان ، براي به ثمر نشاندن رسالت پدرش، به زانو درآوردن دشمنان خدا، خنثی کردن ترفندهای دشمنان و آماده‌سازی جهان برای حکومت فرزندش.
عرفان فاطمه ادراک شب قدر است و شناخت فاطمه نجات از یک عمر سردرگمی است.
کمال زهراست که او را محور قرار داده است؛ بلوغ و بیداری اوست که وی را اسوه قرار داده.
رسول خدا(صَلَّي‌الله‌عليه‌و‌آله) می‌فرماید: «فاقتدوا (فاهتدوا) بالزهره»(بحارالانوار، ج 24، ص 74)
بنابراین فاطمه بهترین سرمشق دوران غیبت است و ما برای تشکیل دولتالزّهرا باید وظایفمان را بشناسیم که چگونه با زندگی فاطمی قیام و حکومت مهدوی را که همان دولتالزهرا می‌باشد رقم بزنیم.
شماره نشریه: شمیم نرجس شماره 21