با توجه به مشکلات اقتصادی، چگونه دخترم را برای زندگی آینده آماده کنم؟

(تربیت دختر امروز، سعادت مادر فردا)

زهرا فلاحی

یکی از جنبه‌های تربیت زنان و دختران، تربیت اقتصادی آنان است. بي‌ترديد اگر زنان و دختران از دانش اقتصاد خانواده بهره‌مند باشند، بهتر می‌توانند به ایفای نقش مهم خانه‌داری بپردازند.

حضرت علی ع در روایتی می‌فرمایند: «فرزندانتان را بر آداب خود تربیت نکنید چرا که آن‌ها برای آینده و زمانی غیر از زمان شما آفریده شده‌اند» (ابن ابی الحدید، 1386، ص 267).

تربیت اقتصادی به معنای کارآموزی فنون خانه‌داری و فراگیری شیوه‌های درست مصرف مالی است. آشنا کردن دختران با آشپزی، تهیه‌ي غذای مناسب بدون اسراف و تباه کردن امکانات و نيز آموزش نکات خانه‌داری و فنون اقتصادی زنانه از وظایف مادران است. همچنين ایجاد روحیه‌ي میانه‌روی در امور زندگی، از عوامل مهم در اداره‌ي اقتصاد خانواده است، به گونه‌ای که این ویژگی در موفقیت و رضایت اعضای خانواده و سازگاری با آنان، به ویژه تأمین رضایت شوهر نقش حیاتی دارد.

اگر دختر در خانه‌ي پدر با روحیه‌ي میانه‌روی و آینده‌نگری بزرگ شود، می‌تواند آن روش را در خانه‌ي شوهر نیز ادامه دهد و زندگی آبرومندی را برای خود و اعضای خانواده‌اش فراهم کند. در مقابل، اگر پدر و مادر به تربیت دختر توجه نکنند و او تجمل‌گرا و خودسر بار بیاید، در اداره‌ي امور خانه موفق نخواهد بود. چنان که دختران خانواده‌های سرمایه‌دار که در ناز و نعمت بزرگ می‌شوند، توانایی چندانی در اداره‌ي خانه ندارند و همین امر باعث افزایش آمار طلاق در چنین خانواده‌هایی می‌گردد.

در روایتی از امام علی ع می‌خوانیم: «اَلبلاء للظّالم اَدب و للمؤمنِ اِمتحان و للاولیاء دَرَجه»؛ سختی‌ها برای افراد ظالم وسیله‌ي هشدار و زنگ بیدارباش و برای مؤمنان، آزمایش و وسیله‌ي رشد و برای مردان وارسته و اولیای خدا، وسیله‌ي كسب درجه است (مجلسی، ج81، ص 108).

 از این کلام امام علی ع  این گونه برداشت می‌کنیم که وجود سختی‌ها در زندگی لازم است. پس تا سختی‌ها نباشد انسان رشد نمی‌کند. در خانواده نیز همین گونه است. اگر دختران در خانه‌ي پدر با سختی‌ها و روش برخورد با آن‌ها آشنا نشوند، بعید نیست که در زندگی آینده خود دچار مشکل شوند.

از اين رو بالا بردن آستانه‌ي تحمل دختران، از مسائل ضروری در تکمیل شخصیت آنان است. پس والدین نبايد شرایط را برای دختران طوری فراهم کنند که فرزند در رفاه کامل باشد و کوچک‌ترین سختی را در زندگی تجربه نکند. زیرا فرزندانی که همواره در رفاه کامل به سر می‌برند، تحمل سختی‌های زندگی را نخواهند داشت و آستانه‌ی تحمل چنین فرزندانی در مشکلات احتمالی پیش رو بسیار پایین است (انتصاری، پیام زن، ش270، ص 9) و همین مسأله عاملی می‌شود برای بسیاری از اختلافات و طلاق‌هایی که امروزه شاهد آن هستیم.

پس خانه‌ای را که می‌شود با به کار بردن آداب اسلامی و انجام نکات ظریف و شیرین خانه‌داری، تبديل به مأمن آرامش كرد، ناامن نکنیم و همواره در زندگی پیرو دستورات اهل بیت ع باشیم تا با کمک گرفتن از آن‌ها  مشکلات و اختلافات در خانواده‌ها کمتر و کمتر شود.

 منابع

1. ابن ابی الحدید، معتزلی، شرح نهج البلاغه، ج۲۰، بیروت، دار احیاء کتاب، ۱۳۸۶.

2. انتصاری، آمنه، ماهنامه پیام زن، سال بیست و سوم، شماره۲۷۰، شهریور۱۳۹۳.

3. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۸۱، تهران، چاپ الاسلامیه، بی‌تا.